Stilstaan is voelen: de eerste stap tot herstel bij stress en burn-out
‘Stilstaan is voelen’: het is een vaak genoemde zin in de behandeling van stress- en/of burn-outklachten. Als je beginnende stress- of burn-outklachten ervaart, is letterlijk stilstaan mogelijk lastig. Je wordt geleefd: het is alsof je in een sneltrein zit die niet of zeer moeizaam tot stilstand komt. Je weet niet goed meer hoe je tot rust kunt komen, zowel fysiek als mentaal. Het eindstation van de trein is je ook niet bekend. Herkenbaar?
Dit gevoel is ook in je lijf zichtbaar, want je autonome zenuwstelsel is uit balans. Je lijf trapt te vaak op het gaspedaal (sympatische zenuwstelsel) en te weinig op de rem (parasympatisch zenuwstelsel). Met allerlei stressklachten tot gevolg, zoals prikkelbaarheid, pijnklachten, concentratieproblemen en moeilijk tot rust kunnen komen. Als je deze trein niet tijdig laat stoppen, trekt je lijf een keer aan de noodrem. Als het zover is gekomen, kun je niet anders dan naar je lichaam luisteren
Leren om stil te staan
Hoe fijn zou het zijn als je er op tijd bij kunt zijn en zelf de trein tijdig kunt laten stoppen, om daarna op je eigen gekozen tempo weer door te kunnen rijden? Je moet het eigenlijk zo zien: die trein ben je zelf en jij bent degene die hem kan laten stoppen of laten rijden zoals voor jou fijn is. Maar hoe doe je dat nu, die trein tijdig stilzetten?
Wat belangrijk is, is om je op tijd bewust te zijn van hoe het met je gaat. Je lichaam en je geest hebben herstelmomenten nodig. Enige stress is niet erg (en soms juist nodig) in je leven, maar te lang stress ervaren en geen of weinig herstelmogelijkheid pakken, heeft flinke nadelige gevolgen voor zowel je mentale als fysieke gezondheid.
Om deze gevolgen te beperken of te voorkomen, is het van belang jezelf op tijd stil te zetten. Niemand kan dit uiteindelijk beter dan jijzelf. Daarvoor is het allereerst nodig dat je pauzemomenten op de dag inlast. In de huidige tijd is dit lastig, zeker nu we ook meer thuiswerken. De koffiemomenten met collega’s, uitgebreid lunchen, de loopjes en de ‘niks-momenten’ zijn minder geworden. Het is dus van belang om ze zelf te gaan plannen. De momenten hoeven maar kort te zijn (minimaal vijf minuten). Zet eventueel een alarm in je telefoon als reminder. Ga tijdens een pauzemoment even naar de wc, pak een kop koffie of thee, of loop een rondje zoals ook geadviseerd door de hersenstichting.
Herstel bij Burn-Out | Luisteren naar de signalen van je lijf
Pak je moment om stil te staan bij wat je lichaam je wil vertellen. Het lijf geeft ons vaak allerlei signalen (psychofysiologische reacties), waar we ons vaak niet of niet genoeg bewust van zijn. Denk aan een hoge ademhaling, verhoogde spierspanning, hoge hartslag, verhoogde huidgeleiding en koude handen. We zijn het verleerd om hiernaar te luisteren, doordat we veel met ons ‘hoofd’ leven en het steeds minder gewend zijn om even te ‘niksen’. Meestal voelen we deze signalen pas als we naar bed gaan, de prikkels weg zijn en we dan nog maar moeilijk tot rust kunnen komen.
Sta (of zit) dus eens stil en voel je lijf. Om te weten wat je behoeften zijn en waar je grenzen liggen, moet je eerst kunnen voelen. En voelen begint bij je lijf. Weer contact maken met je lichaam en lichaamssignalen is daarvoor nodig. Ga na welke signalen je lijf je geeft. Wat wil je lichaam je eigenlijk vertellen? Als je de signalen van stress herkent, denk je misschien: wat nu? Om daar meer over te weten te komen, lees je onze vervolgblog: Stilstaan, voelen en dan? Hierin vertellen we je hoe je kunt kijken naar wat je op zo’n moment nodig hebt, en hoe je hiernaar kunt handelen in gedrag en gedachten.
Herstel bij Burn-Out en voorkomen van stressklachten. Wil je meer te weten komen over stress en je lichaam, of zoek je hulp van een expert om stress beter onder controle te krijgen? Dan is Biofeedback een mooie behandeloptie, die je leert om de signalen van je lichaam te herkennen. Ook Psychomotorische therapie kan een effectieve behandeling zijn om je eigen grenzen te leren herkennen. We helpen je graag in onze psychologie praktijk BrainNetwork. Neem vrijblijvend contact met ons op voor onze behandelmogelijkheden of voor meer informatie.
Lees in onze Blog meer over PMT en lichaamsgerichte behandelingen bij stressklachten