Wat is faalangst en wat kan ik eraan doen?
Iedereen is wel eens bang om een foutje te maken of iets te doen waarvan je niet overtuigd bent dat je het kunt. In bepaalde mate kunnen we spreken van gezonde spanning. Het zet je aan tot actie en kan een motivator zijn om net een tandje bij te zetten en het beste uit jezelf te halen. Maar wanneer deze spanning wel erg vaak aanwezig is en oploopt, verlaagt het je prestaties en zelfvertrouwen. We spreken dan van faalangst: je bent steeds bang om te falen. Wat is faalangst precies en wat kun je eraan doen?
Faalangst: een uitleg
Faalangst is een specifieke vorm van angst die altijd gebonden is aan een taak en zich vaak kadert binnen situaties waarin men moet presteren, wordt beoordeeld of denkt te worden beoordeeld. Je bent bij faalangst bang dat je niet voldoet aan bepaalde verwachtingen en dat je een taak laat mislukken.
Er zijn drie soorten faalangst:
- Angst voor schoolse zaken;
- Angst voor sociale zaken;
- Angst voor motorische competitieve zaken.
Faalangst ontwikkelt zich in de loop van het leven. Naarmate je je meer bewust wordt van je sociale omgeving, zal ook deze angst zich verder ontwikkelen.
De angst om te falen komt dan ook voor in verschillende leeftijdsfases en in verschillende gradaties. Bij de een leidt dit bijvoorbeeld tot een negatieve invloed op schoolprestaties, bij de ander blijft het enigszins beheersbaar.
Wanneer je angsten hevig zijn kan het erg belemmerend zijn in het functioneren en kan dit leiden tot psychische problemen en lichamelijke klachten. In dat geval is het verstandig om hulpt te vragen en je angst aan te pakken.
Heb ik faalangst?
Op de basisschool heeft ongeveer 1 op de 10 kinderen last van faalangst. Op het middelbaar onderwijs is dit aantal zelfs verdubbeld naar 1 op de 5 leerlingen! Kinderen, jongeren en volwassenen met deze klachten hebben vaak belemmerende gedachten, zoals: ‘Het zal wel weer niet lukken’. De angst om te falen wordt toegeschreven aan het eigen kunnen, waardoor dit een negatieve invloed heeft op het zelfvertrouwen. Hierdoor ontwikkelen mensen met faalangst vaak ook een negatief zelfbeeld.
Waar faalangst toe kan leiden:
- Lichamelijke klachten, zoals maag- en darmklachten, hoofdpijn, zweten en hartkloppingen;
- Slaapproblemen;
- Uitstelgedrag en vermijding;
- Niet meer goed na kunnen denken: black-outs.
Wat kan ik aan faalangst doen?
Bij angst om te falen spelen je gedachten een belangrijke rol. Je hebt negatieve gedachten over jezelf en de taken die je moet doen. Door inzicht te krijgen over deze gedachten en welke invloed ze hebben op je gevoel en je gedrag, kan er worden gewerkt aan meer helpende gedachten. Door andere, positieve gedachten te creëren, neemt de angst af en krijg je meer zelfvertrouwen. Cognitieve gedragstherapie kan je daarbij helpen.
Ook ontspanningsoefeningen, zoals bij Hartcoherentie training, kunnen je helpen bij faalangst. Bij angst ontstaat er namelijk spanning in je lichaam. Dit kan ervoor zorgen dat je niet meer helder kunt denken en dat je erg op jezelf gericht bent. Door te ontspannen, kun je meer ruimte in het hoofd creëren, waardoor je rustig kunt nadenken en niet in volledige stress schiet.
Heb jij zelf last van faalangst? Of heeft je kind last van faalangst? Bij psychologen praktijk BrainNetwork kunnen we helpen om de angst te verminderen. Neem gerust contact met ons op om vrijblijvend de mogelijkheden te bespreken.