Trauma behandeling: De rol van veiligheid en verbinding in het begrijpen en helen van trauma
Volgens Bessel van der Kolk is een gevoel van veiligheid en verbinding essentieel voor menselijke ontwikkeling en welzijn. Wanneer een trauma plaatsvindt, wordt deze basisveiligheid vaak abrupt verstoord. Trauma ontstaat niet alleen door wat er is gebeurd, maar vooral door de impact op het gevoel van veiligheid en de breuk in verbinding met jezelf en anderen.
Bij traumatische ervaringen raakt het zenuwstelsel overweldigd en blijven mensen vaak vastzitten in een “vecht-, vlucht- of bevries”-modus. Dit kan ervoor zorgen dat ze moeite hebben om zich veilig te voelen in hun eigen lichaam of bij anderen. De verbinding met zichzelf – het vermogen om emoties te voelen, het lichaam waar te nemen en vertrouwen te hebben in eigen intuïtie – wordt vaak ernstig verstoord.
Het missen van veiligheid
Een omgeving waarin veiligheid ontbreekt, zoals een gewelddadige jeugd, emotionele verwaarlozing of langdurige stress, versterkt het effect van trauma. Zonder veiligheid kan het brein niet ontspannen of leren, en raakt het voortdurend in een staat van hyperalertheid. Dit maakt het moeilijk om relaties aan te gaan of te herstellen.
Herstellen door verbinding
Van der Kolk benadrukt dat herstel begint met het herstellen van deze verbindingen. Dit gaat niet alleen over praten, maar over opnieuw leren voelen en in het moment aanwezig zijn. Therapieën zoals mindfulness, yoga, en lichaamsgerichte behandelingen zoals neurofeedback helpen mensen om weer contact te maken met hun lichaam, waar het trauma vaak nog opgeslagen zit.
Daarnaast speelt sociale verbinding een sleutelrol. Trauma geneest beter in de context van veilige relaties, waarin iemand zich gehoord en gezien voelt. Vertrouwen opbouwen en steun ervaren helpen het brein om oude patronen van onveiligheid los te laten.
Een nieuwe basis leggen
Veiligheid creëren – zowel intern als extern – is de eerste stap naar genezing. Dit betekent een veilige ruimte bieden waarin emoties er mogen zijn, grenzen gerespecteerd worden en het lichaam langzaam weer mag leren ontspannen. Het is een proces van geduld en zorg, waarin lichaam, geest en relaties stap voor stap weer in balans komen.
“Trauma ontneemt ons de verbinding, maar heling herstelt die,” zegt Van der Kolk. En dat biedt hoop.
In onze Blog over psychologie vind je meer artikelen over diverse klachten en behandelingen
