Overprikkeling

In onze moderne maatschappij worden we voortdurend blootgesteld aan prikkels: geluiden, beelden, informatie en verwachtingen. Voor veel mensen kan deze constante stroom van prikkels leiden tot overprikkeling. Dit kan een gevoel van overweldiging veroorzaken, waarbij het lijkt alsof je zenuwstelsel op scherp staat en het moeilijk is om rust of focus te vinden.

Overprikkeling kan door verschillende factoren ontstaan en heeft vaak een grote invloed op je dagelijks functioneren. Het kan je uitputten, je vermogen om te concentreren aantasten en emoties sneller laten oplopen.

Wat overprikkeling extra moeilijk maakt, is dat het vaak onzichtbaar is voor de buitenwereld en daardoor niet altijd goed begrepen wordt door de omgeving. Dit kan leiden tot frustratie en gevoelens van eenzaamheid, omdat anderen niet altijd begrijpen waarom je je terugtrekt of sneller overbelast raakt.

Overprikkeling behandeling neurofeedback BrainNetwork

Oorzaken van Overprikkeling

  • Chronische Stress: Langdurige stress zorgt ervoor dat je zenuwstelsel voortdurend overactief is, waardoor je hersenen sneller overbelast raken. Dit maakt het moeilijk om te ontspannen en rustig te blijven, zelfs in situaties die voorheen geen probleem waren.
  • Hoge Informatiedruk: De constante stroom van informatie via sociale media, nieuws, werk en persoonlijke verplichtingen kan je hersenen overbelasten. Dit maakt het lastig om focus en rust te vinden, wat kan leiden tot mentale vermoeidheid en overprikkeling.
  • Hormonale schommelingen: Hormonale veranderingen, zoals tijdens de overgang, zwangerschap of de puberteit, kunnen het zenuwstelsel gevoeliger maken. Dit maakt je vatbaarder voor prikkels en kan leiden tot stemmingswisselingen, slaapproblemen en verhoogde spanning.
  • Slaaptekort: Een gebrek aan slaap vermindert je vermogen om prikkels goed te verwerken. Als je niet voldoende herstelt, kunnen geluiden, licht of andere stimuli al snel te veel worden, waardoor je overprikkeld raakt.
  • Hoogsensitieve Personen (HSP): Mensen die hoogsensitief zijn, hebben een zenuwstelsel dat sterker reageert op subtiele prikkels. Ze nemen meer details waar in hun omgeving, zoals licht, geluid en emoties van anderen, waardoor ze sneller overprikkeld raken. Dit kan leiden tot vermoeidheid, prikkelbaarheid en de behoefte om zich terug te trekken.
  • Niet-Aangeboren Hersenletsel (NAH): Mensen met hersenletsel door bijvoorbeeld een ongeluk of beroerte kunnen last hebben van een verstoorde prikkelverwerking. Hun hersenen kunnen minder goed filteren wat belangrijk is en wat niet, waardoor alledaagse situaties, zoals in een drukke ruimte zijn, overweldigend kunnen zijn.
  • Neurologische of psychische kwetsbaarheden: Mensen met aandoeningen zoals ADHD, autisme of burn-out hebben vaak een verhoogde gevoeligheid voor prikkels. Hun zenuwstelsel raakt sneller overbelast, wat kan leiden tot vermoeidheid, concentratieproblemen en stress in situaties waar anderen zich niet druk om maken.

Hoe overprikkeling je dagelijks leven beïnvloedt

Overprikkeling kan een grote impact hebben op je dagelijks leven. Het kan ervoor zorgen dat je:

  • Moeite hebt met concentreren: Zelfs eenvoudige taken kunnen overweldigend aanvoelen, en je hebt misschien het gevoel dat je snel afgeleid bent of informatie moeilijk kunt verwerken.
  • Sneller geïrriteerd of emotioneel reageert: Kleine prikkels die normaal gesproken geen reactie zouden oproepen, kunnen nu gevoelens van frustratie, woede of verdriet versterken.
  • Vermoeid raakt: Overprikkeling kan fysiek en mentaal uitputtend zijn. Je voelt je voortdurend moe, zelfs na voldoende slaap, omdat je hersenen constant overuren draaien om alle prikkels te verwerken.
  • Je terugtrekt uit sociale situaties: Het bijwonen van drukke sociale evenementen of zelfs een bezoek aan de supermarkt kan te veel worden. Je kunt de neiging hebben om je terug te trekken in rustige omgevingen om overprikkeling te voorkomen.
Overprikkeling behandeling neurofeedback BrainNetwork Zeist Soest

Kenmerken van overprikkeling

Overprikkeling kan een grote impact hebben op je dagelijks leven. Het kan ervoor zorgen dat je:

  • Moeite hebt met concentreren: Zelfs eenvoudige taken kunnen overweldigend aanvoelen, en je hebt misschien het gevoel dat je snel afgeleid bent of informatie moeilijk kunt verwerken.
  • Sneller geïrriteerd of emotioneel reageert: Kleine prikkels die normaal gesproken geen reactie zouden oproepen, kunnen nu gevoelens van frustratie, woede of verdriet versterken.
  • Vermoeid raakt: Overprikkeling kan fysiek en mentaal uitputtend zijn. Je voelt je voortdurend moe, zelfs na voldoende slaap, omdat je hersenen constant overuren draaien om alle prikkels te verwerken.
  • Je terugtrekt uit sociale situaties: Het bijwonen van drukke sociale evenementen of zelfs een bezoek aan de supermarkt kan te veel worden. Je kunt de neiging hebben om je terug te trekken in rustige omgevingen om overprikkeling te voorkomen.
Wat kan helpen om overprikkeling te verminderen?

Om overprikkeling te verminderen, is het belangrijk om zowel je leefstijl als mentale balans aan te pakken. Enkele strategieën die effectief kunnen zijn:

  1. Rust en ontspanning: Creëer momenten van rust gedurende de dag, zoals ademhalingsoefeningen of korte meditaties. Dit helpt je zenuwstelsel te kalmeren.
  2. Omgaan met prikkels: Beperk overmatige blootstelling aan prikkels zoals fel licht, harde geluiden of langdurige schermtijd. Zoek ook regelmatig een rustige omgeving op.
  3. Beweging: Regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen of yoga, kan helpen om spanning te verminderen en je hoofd leeg te maken.
  4. Gezonde leefstijl: Een gebalanceerde voeding en voldoende slaap zijn essentieel om je hersenen beter te laten herstellen van overbelasting.
  5. Structuur en plannen: Het hanteren van een vaste dagstructuur en duidelijke taken kan helpen om de hoeveelheid informatie die je moet verwerken, overzichtelijker te maken.

Neurofeedback bij overprikkeling

Een effectieve methode om overprikkeling te verminderen, is neurofeedback. Dit is een wetenschappelijk onderbouwde techniek waarbij hersenactiviteit gemeten en getraind wordt om je brein beter in balans te brengen. Het doel van neurofeedback is om de hersenen te helpen efficiënter om te gaan met prikkels en overbelasting, door te werken aan de specifieke patronen van hersenactiviteit die met overprikkeling samenhangen.

Neurofeedback is een vorm van biofeedback waarbij elektro-encefalografie (EEG) gebruikt wordt om hersenactiviteit te meten. Het EEG maakt zichtbaar hoe je hersenen werken in verschillende situaties, zoals bij rust, concentratie of stress. Deze feedback wordt real-time weergegeven op een scherm, waardoor je kunt zien hoe je hersenen reageren en leren om betere patronen aan te nemen. Meer informatie hoerover vindt je op onze pagina over neurofeedback.

Overprikkeling behandeling neurofeedback BrainNetwork Soest

Wat zien we in het EEG bij overprikkeling

Bij mensen die last hebben van overprikkeling, zien we vaak specifieke afwijkingen in het EEG. Veelvoorkomende patronen zijn:

  • Te veel langzame hersengolven (theta of delta): Deze worden vaak waargenomen in rusttoestand, maar bij overprikkeling kunnen deze langzame golven blijven domineren, zelfs wanneer focus of actie vereist is. Dit zorgt ervoor dat het moeilijk wordt om helder en geconcentreerd te blijven, wat leidt tot mentale vermoeidheid.
  • Onbalans in snelle hersengolven (beta-golven): Overmatig veel snelle hersengolven (met name hoge beta) kunnen wijzen op een overactief brein, wat vaak voorkomt bij mensen die zich voortdurend gestrest of gespannen voelen. Dit kan zich uiten in gevoelens van onrust, angst of piekeren, wat de overprikkeling verder versterkt.
  • Verstoorde alfa-golven: Alfa-golven zijn essentieel voor ontspanning en herstel. Bij mensen met overprikkeling kan er een tekort zijn aan alfa-golven, vooral in momenten van rust, waardoor het moeilijk is om echt te ontspannen of los te komen van stressvolle gedachten.

Omdat het patroon per persoon kan verschillen en de oorzaak van de klacht niet bij iedereen hetzelfde is, is het belangrijk daar de juiste behandeling op in te zetten. Onze gecertificeerde neurofeedback therapeuten kunnen je vertellen hoe we in onze praktijk te werk gaan. Wil je meer informatie, neem dan contact met ons op.

Wil je meer lezen over behandelingen en klachten. Neem dan een kijkje op onze Psychologie blog. 

Overprikkeling: Een klacht met grote gevolgen

In onze samenleving worden steeds meer mensen geconfronteerd met overprikkeling. Dit verschijnsel kan voorkomen bij verschillende aandoeningen en situaties, zoals…

Veerkracht en Psychische Gezondheid: De Sleutel tot een Positief Leven

In een wereld vol uitdagingen en veranderingen is veerkracht een essentiële eigenschap die ons helpt om met tegenslagen om te…

Trauma behandeling: De rol van veiligheid en verbinding in het begrijpen en helen van trauma

Volgens Bessel van der Kolk is een gevoel van veiligheid en verbinding essentieel voor menselijke ontwikkeling en welzijn. Wanneer een…

Neurofeedback bij ADHD en ADD

De symptomen of klachten als die ontstaan door ADHD of ADD kunnen een grote impact hebben op je dagelijks functioneren.…

Zoek, vind en waardeer zorgaanbieders op ZorgkaartNederland.nlBrainNetwork is gewaardeerd op ZorgkaartNederland. Bekijk alle waarderingen of plaats een waardering

Behandeling van overprikkeling regio Utrecht

BrainNetwork is een psychologenpraktijk met een locatie in Zeist en Soest. Wij staan voor een persoonlijke en effectieve behandeling bij verschillende psychische klachten, zoals deze ook kunnen ontstaan als gevolg van NAH. Heb je vragen over onze behandelingen, specifiek over neurofeedback bij NAH of wil je graag overleggen met een van onze psychologen? Neem dan contact met ons op.

BrainNetwork is aangesloten bij: