Stress klachten Archives

24 april 2021

Hoe herstel je van een burn-out? Oorzaak & behandeling

In ons dagelijks leven hebben we veel verplichtingen en zijn we vaak druk. Stress ligt op de loer. Als je regelmatige of chronische stress ervaart, kan dit leiden tot verschillende klachten. Stressklachten kunnen overgaan in een burn-out: een uitputtingstoestand van je lichaam en geest, waarbij er voor een langere tijd sprake is van overspannenheid. Als je een burn-out hebt, wil je hier natuurlijk weer zo snel mogelijk van herstellen. Hoe herstel je van een burn-out? We leggen je er graag meer over uit in deze blog.

Wat is stress en wat is een burn-out?

Een burn-out kan ontstaan uit het langdurig ervaren van stress. Het is niet erg om soms stress te ervaren. Dit heeft zelfs een functie: het brengt je lichaam in paraatheid en zorgt voor alertheid. Als je te veel of vaak stress ervaart, is het belangrijk om stress aan te pakken.

Verschillende hersengebieden leiden onder chronische stress: deze gebieden trekken zich terug en krimpen. Dit gebeurt allereerst bij de prefrontale hersenschors, te vinden achter je voorhoofd. Het gebied helpt je met het stellen van prioriteiten, plannen en het in toom houden van paniek en verleidingen. Chronische stress heeft als gevolg dat je slechter kunt plannen en minder concentratie hebt. Ook de hippocampus krimpt bij langdurige stress, wat nadelige gevolgen heeft voor je geheugen. Verder raakt de amygdala overactief door chronische stress, wat ervoor zorgt dat je angstiger en agressiever kunt reageren.

Stress en de bijbehorende klachten, zoals prikkelbaarheid en concentratieproblemen, kunnen overgaan in een burn-out. Bij een burn-out is er sprake van een uitputtingstoestand van lichaam en geest, waarbij het gaat om langdurige overspannenheid. De naam maakt al duidelijk: je voelt je opgebrand, als gevolg van langdurige stress.

Een burn-out komt voort uit omgevingsfactoren, zoals stress door je werk, school of thuissituatie. Dit kan voor iedereen anders zijn, net zoals onze stressgevoeligheid verschilt. Verder kunnen je persoonlijke eigenschappen een rol spelen, zoals perfectionisme, onzekerheid, een groot verantwoordelijkheidsgevoel, of competitief, ambitieus of prestatiegericht zijn.

Wat ervaar je bij een burn-out?

Je kunt verschillende mentale klachten ervaren bij een burn-out. Bij een burn-out zijn er meerdere klachten aanwezig. We zetten er een aantal op een rijtje:

Oververmoeidheid en uitputting
Slaapproblemen: onrustige slaap, evenals wakker liggen en piekeren
Concentratieproblemen
Prikkelbaarheid
Emotionele labiliteit
Controleverlies en het maken van fouten
Een gejaagd gevoel ervaren

Daarnaast is er de kans op en het gevaar voor extremere klachten, zoals letterlijk instorten, het ontwikkelen van stemmings- en angststoornissen, problemen met het immuunsysteem en andere fysieke aandoeningen in bijvoorbeeld de borst, nek, rug, maag of darmen.

Bij een burn-out is het moeilijk om het dagelijks functioneren uit te kunnen voeren. Je bent snel overprikkeld, ook kleine taken kunnen al een enorme opgave zijn. Dat maakt dan ook dat het vrijwel onmogelijk is om met een burn-out door te gaan. Als er een burn-out is geconstateerd, is het belangrijk om hiervan te herstellen.

Luisteren naar je lichaam bij burn-out herstel

Een belangrijke, eerste fase voor het herstel van een burn-out is het luisteren naar je lichaam. Een burn-out ontstaat niet zomaar, maar geleidelijk. Het is het gevolg van het ervaren van langdurige stress. Vaak is er de neiging geweest om de klachten te negeren en gewoon door te gaan, soms voor een lange periode. Er is voorbijgegaan aan de signalen van het lichaam (de zogenoemde psychofysiologische reacties), zoals een hoge ademhaling, verhoogde spierspanning of een hoge hartslag. Je ziet het toegeven aan je gevoel als falen: je stopt het liever weg.

Om van een burn-out te herstellen, is het essentieel om naar het lichaam te luisteren. Dat kan zich uiten in flinke huilbuien. Verder heeft het lichaam rust nodig voor het herstel. Stop deze vraag van je lichaam niet langer weg. Voel wat je lijf voelt en kom tot stilstand, hoe moeilijk dat ook is. Zo kun je terugschakelen uit die hoge versnelling. Wat wil je lichaam je echt vertellen? Deze herkenning van signalen is een belangrijke stap om weer contact te maken met het lichaam: dat heb je nodig voor burn-out herstel.Bij psychologie praktijk BrainNetwork bieden we hulp bij genezing van een burn-out. We richten ons op het gevoel van je lichaam: je leert om hier beter naar te luisteren en controle terug te krijgen. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Biofeedback is een goede behandeloptie, waarin je leert om de signalen van je lichaam te herkennen. Verder kan Psychomotorische therapie effectief zijn, om je eigen grenzen beter te leren herkennen.

Burn-out behandeling: wat heb je verder nodig?

Het luisteren naar je lichaam is een eerste stap bij burn-out herstel, gericht op het verminderen van de klachten die je ervaart. Dit is een interne stap, waarbij je teruggaat naar je gevoel. Ook externe factoren spelen een rol bij het herstel. Zoals psycholoog H. Freudenberger schreef in 1974, heb je bij burn-out herstel rust, veiligheid en sociale steun nodig.

Ga spanningen uit de weg: spanningsreductie is van belang. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat ziekteverlof van je werk nodig is voor de genezing, als hier de grootste triggers van de burn-out liggen. Verder is het belangrijk om te communiceren met je omgeving: je kunt sociale steun goed gebruiken, waarbij er de tijd wordt genomen voor diepgaande gesprekken over het gevoel. Je kunt hierbij tevens denken aan therapie met een psycholoog voor een burn-out behandeling.

Plezier maken kan je afleiden van de burn-out en helpt om positieve gevoelens te ervaren. Probeer leuke dingen te doen, zeker op de dagen dat het wat beter gaat. Bepaal hierin zelf wat je leuk vindt: voor de een is dat sporten, voor de ander rustig een boek lezen. Het kan je opbeuren en geeft je dagen meer invulling. Voel je hierover dan ook niet schuldig tegenover bijvoorbeeld je werkgever: genieten helpt juist bij de genezing.

Burn-out herstel: tijd en toekomstbeeld

Wees je er verder van bewust dat het herstellen van een burn-out tijd kost en intens kan verlopen. Het is helaas niet in een paar dagen of weken opgelost. Daarom is het zaak om de tijd voor de genezing te nemen, om volledig te kunnen herstellen.

Er moeten oplossingen worden bedacht voor de problemen en triggers waar je tegenaan loopt. Mogelijk veranderen in het herstelproces je waarden en houdingen, bijvoorbeeld ten aanzien van je baan en levensstijl. Het kan daarbij zo zijn dat er grotere veranderingen in je leven nodig zijn om problemen in de toekomst te voorkomen. Denk aan het aannemen van een andere dag- of slaapstructuur, meer tijd nemen voor ontspanning, werken op andere tijdstippen om files te vermijden, of zelfs zoeken naar een andere, beter passende baan die meer voldoening geeft.

Ook op persoonlijk vlak zijn er aanpassingen waar je aan kunt denken. Zo doe je er goed aan om minder perfectionistisch te zijn, vaker nee te zeggen en minder streng voor jezelf te zijn. Op die manier creëer je meer balans in je leven. Als je hier professionele hulp bij kunt gebruiken, kun je naast andere burn-out behandelingen denken aan Hartcoherentie training. Hierbij versterk je je mentale veerkracht, door de communicatie tussen je hart en je hersenen te beïnvloeden. Je hart en je hersenen communiceren continu met elkaar: deze communicatie kun je op positieve wijze beïnvloeden, om beter om te gaan met stress en meer controle te houden.

We helpen je graag in onze praktijk BrainNetwork: neem vrijblijvend contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken voor burn-out herstel.

In onze Blog over psychologie vind je meer artikelen over St r ess & Burn-Out klachten

28 februari 2021

Faalangst bij jongeren: het ontstaan & hulp

Yes, ik maak een fout! Ik faal niet, maar ik baal.

Iedereen kent het in zeker mate wel, de angst om te falen. Steeds meer jongeren hebben hier echter zoveel last van, dat het ze belemmert in school of in sociaal contact. Dat heeft vaak allerlei angst- en/of stemmingsklachten als gevolg. Mogelijk hebben meer jongeren faalangst door de vele keuzes die ze tegenwoordig hebben, maar ook door de perfecte plaatjes op social media. Wat is faalangst nu eigenlijk en wat kun je eraan doen als het je belemmert in het dagelijks functioneren?

Wat is faalangst?

Als je kijkt naar de betekenis van falen, zie je: ‘tekort schieten, fouten begaan, afgaan, in gebreken blijven’. Je zou denken dat dit hele menselijke gedragingen zijn, want iedereen maakt wel eens een fout of schiet wel eens te kort. Toch vinden veel jongeren het moeilijk als ze dit gedrag laten zien. Sommigen vinden het maken van een fout of iets verkeerd doen zelfs zo moeilijk, dat ze er bang van worden en hierdoor situaties gaan vermijden of klachten krijgen, zoals hoofdpijn, maag- en darmklachten of slaapproblemen.

Als je jezelf hierin herkent, dan behoor je mogelijk tot de 1 op de 5 middelbare scholieren die last heeft van een vorm van faalangst. Faalangst kan zich uiten op drie vlakken: sociaal, cognitief en/of motorisch. Daar leggen we je meer over uit in deze blog: Wat is faalangst en wat kan ik eraan doen? Belangrijk om goed de signalen van je lichaam te begrijpen. We stellen vaak niet reële eisen aan ons zelf. Als je daar niet op reageert kan een Faalangst kan over gaan in stressklachten of burn-out.

Wanneer krijg je faalangst?

Wat de reden is dat de ene jongere wel last heeft van angstklachten en de andere niet, kan verschillend zijn. Onderliggend kan er bijvoorbeeld sprake zijn van een negatief zelfbeeld of het stellen van hoge eisen aan jezelf. Falen op zich hoeft geen reden te zijn voor het ontstaan van faalangst. De ervaringen die iemand heeft opgedaan, reacties van anderen, cognitieve schema’s en gebrek aan zelfvertrouwen spelen hierin een belangrijke rol.

Zoals we al eerder noemden, en belangrijk vinden om te herhalen: het is menselijk dat we niet alles perfect kunnen. Toch denken jongeren met faalangst hier anders over. Meestal voelt het voor een jongere met faalangst die bijvoorbeeld een fout maakt als direct falen als geheel, als persoon. Jongeren met faalangst denken dan ook dat de omgeving (vrienden, leerkracht, ouders, volgers) ze als geheel afkeurt.

Voorbeeld van faalangst

We geven je een voorbeeld. Het kan zo zijn dat je het vervelend vindt als een vriendin van jou te laat komt als je naar een feestje wilt gaan. Te laat komen is hier het gedrag. Dit gedrag vind je vervelend, maar keur je dan ook direct je vriendin in haar geheel af of vind je alleen dat gedrag (te laat komen) vervelend?

Een jongere met faalangst op sociaal vlak keurt in zo’n situatie zichzelf wel helemaal af. Hij of zij denkt dan bijvoorbeeld: ‘Ze vindt mij vast stom’, of ‘Ze vindt mij lui’. Best oneerlijk, toch? Hoe fijn zou het zijn om gewoon fouten te mogen maken of tekort te mogen schieten? Dat je er even van baalt, maar je in jouw ogen niet als geheel faalt?

Hoe kom je van faalangst af?

Herken je jezelf of iemand anders in bovenstaand voorbeeld en wil je wel eens weten waar deze angstklachten vandaan komen en hoe je deze vermindert? Lees ook ons andere artikel over faalangst. Je kunt bij psychologen praktijk BrainNetwork hulp krijgen bij faalangst. Door middel van cognitieve gedragstherapie en lichaams- en ervaringsgerichte therapieën (Biofeedback en Psychomotorische therapie) helpen onze psychologen jongeren om de oorzaken van faalangst in kaart te brengen. Zo kan er worden geoefend met nieuw gedrag en andere gedachten, om faalangst te verminderen en eventueel het zelfbeeld te verbeteren.

We staan voor je klaar. Neem vrijblijvend contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.

In onze Blog vind je meer artikelen over Angst & Paniekklachten

10 januari 2021

Welk effect heeft chronische stress op je lichaam?

Langdurige stress kan zorgen voor verschillende lichamelijke klachten. Mensen voelen zich ziek en bezoeken dan een (huis)arts. Het komt geregeld voor dat er geen medische oorzaak wordt gevonden voor de klachten. In dat geval zijn de klachten vaak een gevolg van overmatige en langdurige stress en spanning.

Een moeilijke situatie op je werk, ruzie in de familie, problemen thuis, vermoeidheid of zorgen over je financiële situatie: er kunnen allerlei redenen aan stress ten grondslag liggen. Stress heeft meer invloed op het lichaam dan de meeste mensen denken. De verschillende klachten die het gevolg van stress kunnen zijn, worden in de onderstaande infographic weergegeven.

Heb jij last van een of meerdere bovenstaande lichamelijke en/of mentale klachten, en zijn ze mogelijk een gevolg van stress? Als stress chronisch wordt, kan het een grote invloed hebben op je gezondheid en functioneren. Het is verstandig en belangrijk om stressklachten aan te pakken, om te voorkomen dat ze verergeren of overgaan in een burn-out of angst- en paniekklachten. Bij psychologie praktijk BrainNetwork helpen we je graag bij stressklachten. Onze psychologen staan voor je klaar bij vragen of voor advies.

In onze Psychologie Blog vind je meer artikelen over stressklachten

6 januari 2021

Ervarend leren met Psychomotorische therapie

‘Door Psychomotorische therapie heb ik ervaren dat ik anderen het tempo liet bepalen, dit was voor mij een belangrijk inzicht.’
‘In de ‘busoefening’ werd ik me pas echt bewust van hoe streng ik voor mezelf was, doordat ik ook kon voelen wat het met me deed.’

Bovenstaande ervaringen van cliënten laten zien hoe krachtig Psychomotorische therapie kan zijn. In onze praktijk combineren we deze therapie vorm vaak met gesprekstherapie en Biofeedback bij stress- en burnout klachten. Maar wat is Psychomotorische therapie (afgekort: PMT) nu eigenlijk? We leggen je er graag meer over uit.

PMT: ervaringsgerichte therapie

PMT is een therapie die het best te begrijpen is als je het zelf hebt ervaren. Dit horen we dan ook van veel cliënten na een oefening: ‘Ah, nu snap en voel ik pas wat je bedoelt’. Psychomotorische therapie is dan ook een ervaringsgerichte therapie. Door middel van Psychomotorische therapie kun je in een methodisch opgezette leersituatie nieuwe ervaringen en inzichten opdoen. Maar ook kun je oefenen met het toepassen van nieuw gedrag of nieuwe gedachten.

In deze blog op onze website lees je meer over PMT en de precieze werking: Wat is Psychomotorische therapie?

Wanneer wordt Psychomotorische therapie toegepast?

Bij Psychologie praktijk BrainNetwork maken we graag gebruik van Psychomotorische therapie-oefeningen bij stress klachten. We zien vaak dat bewustwording van je eigen gedrag van grote meerwaarde kan zijn voor de behandeling. Je kunt hierbij denken aan bewegingsoefeningen en/of lichaamsgerichte oefeningen. Het voordeel van deze oefeningen is dat je direct kunt voelen wat er gebeurt en wat je denkt en doet.

Dit soort lichaamsgerichte oefeningen, kunnen confronterend zijn, maar zijn daardoor juist ook heel inzichtgevend. In een oefening kun je niet om je gedrag heen. Je zal direct voelen en/of denken wat je in het dagelijks leven ook doet of denkt in een soortgelijke setting. Door via het doen en ervaren over jezelf te leren, maar tevens nieuw gedrag of alternatieve gedachten aan te leren, spreek je ook meer delen van je brein aan.

Bewustwording met PMT-oefeningen

Een voorbeeld: iemand met stress- en burn-outklachten die maar moeilijk stil kan staan, zal dit in een PMT-oefening ook niet of nauwelijks kunnen. Iemand zal bijvoorbeeld op een balanstol alle ballen hoog willen houden, zichzelf en de spanningssignalen negeren of deze te laat voelen. Met alle gevolgen van dien, zoals hoofdpijn, zware vermoeidheid of overprikkeling.

Het kan dan een goede oefening zijn om dit gedrag en de spanningssignalen in het lichaam te herkennen door middel van PMT. Vervolgens je bewust te worden van belemmerende gedachten en te oefenen met het toepassen van ander gedrag (vertragen). Deze nieuwe leerervaringen kunnen je helpen om anders te gaan denken over bepaalde situaties..

Ben je door deze blog nieuwsgierig geworden naar Psychomotorische therapie, of wil je graag een behandeling op basis van Psychomotorische therapie gaan volgen? Je kunt altijd contact opnemen met BrainNetwork voor onze behandelmogelijkheden.

In onze Psychologie Blog lees je meer over de werking van Neurofeedback

28 december 2020

Wat is Psychomotorische therapie? Contact met je eigen lichaam

Soms begrijp je niet precies waarom je je voelt zoals je je voelt, of waarom je doet zoals je doet. Wil je daar iets aan veranderen? Door spel en activiteit kun je veel leren over je eigen gedrag. Psychomotorische therapie (afgekort: PMT) is een therapievorm waarbij je lichaam en bewegen centraal staan.

Je lichaam kan je veel vertellen over jouw gevoelens, gedachten en gedrag. Het lichaam en brein vormen een ingenieus systeem dat in sterke verbinding met elkaar staat. Hoe je beweegt of reageert op bepaalde situaties, zegt meestal ook iets over hoe je je voelt.

De hele dag geeft je lichaam veel signalen af: moe, opgejaagd, warm of juist ontspannen. PMT kan je helpen om deze signalen beter te herkennen en op basis daarvan ook je grenzen beter aan te geven. Ook je gedachten en gevoel staan centraal bij Psychomotorische therapie. Hoe reageer je in bepaalde situaties, durf je aan te geven wat dit met je doet of wat je grenzen zijn? Door dit te oefenen, leer je om anders met situaties om te gaan.

Hoe werkt PMT?

PMT in een notendop: door middel van spel, ervaringen en activiteit inzicht krijgen in je gedrag, gevoelens en gedachten. Minder praten, maar meer doen! Daarmee vormt PMT een andere invalshoek om inzicht te krijgen in je eigen functioneren. Hoe je op bepaalde acties reageert tijdens de therapie, zegt vaak ook veel over je reactie in andere situaties, zoals thuis of op je werk. Hierover praten met je therapeut kan je helpen om de achtergrond van je klachten beter te begrijpen: je ontdekt waar je klachten vandaan komen. Psychomotorische therapie is een veelzijdige therapievorm, en kan als zelfstandige behandeling of als onderdeel van een integrale behandeling zeer effectief zijn.

Psychomotorische therapie kan effectief worden toegepast worden in verschillende situaties:

Als je moeite hebt met ontspannen
Als je een negatief zelfbeeld hebt en twijfelt aan je eigen kunnen
Als je het moeilijk vindt om je eigen grenzen te herkennen en erkennen

Ervaren door middel van PMT

Door in beweging te komen en ervaringen te simuleren, helpt Psychomotorische therapie je om tot inzichten te komen over je functioneren en gedrag:

Hoe kom je over op anderen?
Welke (negatieve) gedachten houden je tegen?
Hoe sturen bepaalde emoties je keuzes en gedrag?

Met Psychomotorische therapie leer je om gedachtepatronen te herkennen en stil te staan bij wat je voelt en ervaart. Door hier meer bewust van te worden, kun je leren om meer keuzevrijheid te ervaren. Het kan je helpen om psychische klachten aan te pakken en ongewenste patronen te doorbreken.

Beter ontspannen met PMT

Ontspanningsoefeningen kunnen ook een effectieve toepassing zijn van PMT. Om echt tot rust te komen, is goed slapen nog altijd het beste medicijn. Als je veel stress ervaart of traumatische ervaringen hebt, kunnen angst of piekeren er echter voor zorgen dat je moeilijk tot rust kunt komen. Een PMT-therapeut kan je bewust maken van de spanningen in je lichaam.

Door gerichte oefeningen te doen, kan een PMT behandeling je helpen om anders om te gaan met spanning en stressklachten. Hierdoor kun je leren om je aandacht te verleggen en beter tot rust te komen.

Meer over psychomotorische therapie

In onze praktijk BrainNetwork vinden we het belangrijk om zowel naar de psychologische als de fysiologische kant van je klachten te kijken. Je denken, voelen en gedrag staan in sterke verbinding met elkaar. PMT helpt je door middel van oefeningen nieuwe ervaringen op te doen. Het is een actieve behandeling die je helpt bij de dagelijkse gevolgen van je klachten. We combineren PMT bij BrainNetwork meestal met cognitieve gedragstherapie en ACT (Acceptance Commitment therapie), om ervoor te zorgen dat nieuwe ervaringen en gedachten je klachten op duurzame wijze verminderen.

Meer lezen? Hieronder vind je meer artikelen over PMT. Wil je direct advies of heb je vragen over PMT? Je kunt altijd contact opnemen met een van onze therapeuten.

Ervarend leren met PMT: voor herstel van stress en burn-out
Vereniging voor PMT
In je kracht staan
Meer over Psychomotorische therapie
PMT voor kinderen

In onze Psychologie Blog lees je meer over de werking van Neurofeedback

13 december 2020

Stilstaan, voelen en dan?

Hulp bij stress en burn-out klachten. In een eerdere blog hadden we het over het belang van stilstaan en daardoor voelen wat er gebeurt in je lijf, maar ook het voelen wat je behoeften en grenzen zijn. Als het je is gelukt om stil te staan en te voelen, dan zul je misschien denken: ‘En wat nu?’

Wat je kunt doen, is achterhalen en handelen naar wat je nu nodig hebt. Daarbij kun je kijken naar je eigen gedrag, de signalen van je lijf, je gedachten en/of de omgeving in bepaalde situaties. We leggen je er hieronder graag meer over uit.

Je gedrag:

Je gedrag in kaart brengen bij stress kan een mooie ingang zijn voor tijdige herkenning van stressklachten. Wat zie je jezelf doen als je stress of spanning toeneemt: ga je mopperen of trek je jezelf juist terug? Als je de stress herkent, breng dan eens in kaart wat je nu zelf doet of hebt gedaan wat ervoor zorgt dat je stress hebt of dat de stress is toegenomen.

Heb je mogelijk weer ‘ja’ gezegd tegen een collega, terwijl je eigenlijk al te veel op je bordje hebt liggen? Ben je weer te laat van huis gegaan en daardoor gestrest aan je werkdag begonnen? Heb je toch je pauze weer overgeslagen, terwijl je je had voorgenomen dat niet meer te doen? Heb je wel genoeg bewogen? Ben je toch te laat naar bed gegaan, omdat die ene opdracht nog af moest? Dergelijke keuzes die je door de dag heen maakt, tellen allemaal mee.

Je lijf:

Let op je lichaam bij het ervaren van stress. Wat doet bijvoorbeeld je ademhaling en hoe is het met je spierspanning? Ga na wat je lijf nodig heeft en wat je lichaam je eigenlijk wil vertellen. Een korte ontspanningsoefening? Een korte ademhalingsoefening (zoals Hartcoherentie)? Een rondje wandelen? Even een klein loopje? Een mini-massage? Juist even zitten en niks doen? Vanavond wel een keer sporten? Welke emotie voel ik eigenlijk en waar komt dat gevoel vandaan? Het is belangrijk om dit na te gaan in je lichaam.

Gedachten

Ga voor jezelf eens na: hoe hoog ligt mijn lat vandaag? Wat ‘moet’ ik allemaal van mezelf? Wanneer is het goed genoeg? Wat drijft mij om door te gaan, en mezelf en mijn lijf te vergeten? Waar liggen mijn prioriteiten? Wat levert het me op als ik zo doorga? Soms vergeten we dit soort gedachten, terwijl je er juist goed aan doet om je hier bewust van te blijven.

Omgeving

Ga eens na wie of wat er in je omgeving voor zorgt dat je stress ervaart, maar ook wat je zou kunnen helpen om beter of anders met stress om te gaan. Wat of wie zijn de energievreters (spanningsbronnen) en de energiegevers (energiebronnen), thuis en op je werk? Ga na wat of wie te veel tijd, energie en moeite kost.

Bedenk anderzijds juist wat energie oplevert en ervoor zorgt dat je beter om kunt gaan met je spanningsbronnen. Kijk of je meer van je energiebronnen kunt aanspreken of ga na waarom de spanningsbron jou zoveel tijd, energie of ruimte kost. Sta erbij stil en kijk wat je kunt aanpassen.

Zelf of met hulp je stress verminderen

Hulp bij stress en burn-out klachten. Soms kan zo’n kritische inventarisatie al voldoende zijn om je stress te verminderen. Is dit niet voldoende? Dan is het belangrijk om hier hulp bij te vragen, zodat je stress en eventuele stressklachten kunnen afnemen. Ga na wat je wilt veranderen in je gedrag en gedachten. Wat zijn de voorwaarden waaronder je dit kunt doen?

Bij psychologie praktijk BrainNetwork kunnen we door middel van cognitieve gedragstherapie samen met jou kijken naar de gedrags- en gedachtenpatronen die bij jou de stress in stand houden of hebben veroorzaakt. Ook kijken we in de therapie naar omgevingsfactoren en maken we de koppeling met je lijf om weer meer grip te krijgen, door middel van Biofeedback en Psychomotorische therapie. Zo richten we ons op de verschillende factoren die een rol spelen bij het aanpakken van stress. Je kunt vrijblijvend contact met ons opnemen om de mogelijkheden te bespreken.

Hulp bij stress en burn-out klachten? Lees in onze Blog meer over PMT bij stressklachten

13 december 2020

Stilstaan is voelen: de eerste stap tot herstel bij stress en burn-out

‘Stilstaan is voelen’: het is een vaak genoemde zin in de behandeling van stress- en/of burn-outklachten. Als je beginnende stress- of burn-outklachten ervaart, is letterlijk stilstaan mogelijk lastig. Je wordt geleefd: het is alsof je in een sneltrein zit die niet of zeer moeizaam tot stilstand komt. Je weet niet goed meer hoe je tot rust kunt komen, zowel fysiek als mentaal. Het eindstation van de trein is je ook niet bekend. Herkenbaar?

Dit gevoel is ook in je lijf zichtbaar, want je autonome zenuwstelsel is uit balans. Je lijf trapt te vaak op het gaspedaal (sympatische zenuwstelsel) en te weinig op de rem (parasympatisch zenuwstelsel). Met allerlei stressklachten tot gevolg, zoals prikkelbaarheid, pijnklachten, concentratieproblemen en moeilijk tot rust kunnen komen. Als je deze trein niet tijdig laat stoppen, trekt je lijf een keer aan de noodrem. Als het zover is gekomen, kun je niet anders dan naar je lichaam luisteren

Leren om stil te staan

Hoe fijn zou het zijn als je er op tijd bij kunt zijn en zelf de trein tijdig kunt laten stoppen, om daarna op je eigen gekozen tempo weer door te kunnen rijden? Je moet het eigenlijk zo zien: die trein ben je zelf en jij bent degene die hem kan laten stoppen of laten rijden zoals voor jou fijn is. Maar hoe doe je dat nu, die trein tijdig stilzetten?

Wat belangrijk is, is om je op tijd bewust te zijn van hoe het met je gaat. Je lichaam en je geest hebben herstelmomenten nodig. Enige stress is niet erg (en soms juist nodig) in je leven, maar te lang stress ervaren en geen of weinig herstelmogelijkheid pakken, heeft flinke nadelige gevolgen voor zowel je mentale als fysieke gezondheid.

Om deze gevolgen te beperken of te voorkomen, is het van belang jezelf op tijd stil te zetten. Niemand kan dit uiteindelijk beter dan jijzelf. Daarvoor is het allereerst nodig dat je pauzemomenten op de dag inlast. In de huidige tijd is dit lastig, zeker nu we ook meer thuiswerken. De koffiemomenten met collega’s, uitgebreid lunchen, de loopjes en de ‘niks-momenten’ zijn minder geworden. Het is dus van belang om ze zelf te gaan plannen. De momenten hoeven maar kort te zijn (minimaal vijf minuten). Zet eventueel een alarm in je telefoon als reminder. Ga tijdens een pauzemoment even naar de wc, pak een kop koffie of thee, of loop een rondje zoals ook geadviseerd door de hersenstichting.

Herstel bij Burn-Out | Luisteren naar de signalen van je lijf

Pak je moment om stil te staan bij wat je lichaam je wil vertellen. Het lijf geeft ons vaak allerlei signalen (psychofysiologische reacties), waar we ons vaak niet of niet genoeg bewust van zijn. Denk aan een hoge ademhaling, verhoogde spierspanning, hoge hartslag, verhoogde huidgeleiding en koude handen. We zijn het verleerd om hiernaar te luisteren, doordat we veel met ons ‘hoofd’ leven en het steeds minder gewend zijn om even te ‘niksen’. Meestal voelen we deze signalen pas als we naar bed gaan, de prikkels weg zijn en we dan nog maar moeilijk tot rust kunnen komen.

Sta (of zit) dus eens stil en voel je lijf. Om te weten wat je behoeften zijn en waar je grenzen liggen, moet je eerst kunnen voelen. En voelen begint bij je lijf. Weer contact maken met je lichaam en lichaamssignalen is daarvoor nodig. Ga na welke signalen je lijf je geeft. Wat wil je lichaam je eigenlijk vertellen? Als je de signalen van stress herkent, denk je misschien: wat nu? Om daar meer over te weten te komen, lees je onze vervolgblog: Stilstaan, voelen en dan? Hierin vertellen we je hoe je kunt kijken naar wat je op zo’n moment nodig hebt, en hoe je hiernaar kunt handelen in gedrag en gedachten.

Herstel bij Burn-Out en voorkomen van stressklachten. Wil je meer te weten komen over stress en je lichaam, of zoek je hulp van een expert om stress beter onder controle te krijgen? Dan is Biofeedback een mooie behandeloptie, die je leert om de signalen van je lichaam te herkennen. Ook Psychomotorische therapie kan een effectieve behandeling zijn om je eigen grenzen te leren herkennen. We helpen je graag in onze psychologie praktijk BrainNetwork. Neem vrijblijvend contact met ons op voor onze behandelmogelijkheden of voor meer informatie.

Lees in onze Blog meer over PMT en lichaamsgerichte behandelingen bij stressklachten

23 oktober 2020

Minder stress door het vergroten van je persoonlijke veerkracht

Wil je minder stress ervaren? Om goed om te gaan met dagelijkse tegenslagen en uitdagingen, is je mentale weerbaarheid erg belangrijk. Als je flexibel om kunt gaan met verschillende situaties, stelt dit je in staat om effectief en efficiënt te functioneren. Je mentale veerkracht stelt je in staat om controle te houden in moeilijke of onverwachte situaties. Iedereen bezit deze kwaliteit, maar niet iedereen heeft dezelfde mate van mentale veerkracht. Hoe werkt dit en hoe kun je je veerkracht vergroten?

Weerbaarheid bij stress

Je mentale veerkracht helpt je om in actie te komen bij uitdagende situaties. Het helpt je om de situatie van een afstand te bekijken en op effectieve wijze de volgende stappen te bepalen. Je mate van veerkracht is voor een deel genetisch bepaald: het is onderdeel van jouw persoonlijkheid. Maar het is niet zo dat het een eigenschap is die je wel of niet bezit. Hoe je omgaat met bepaalde situaties, kun je in bepaalde mate ook ontwikkelen en trainen. Zo kun je dus tot een sterkere weerbaarheid komen. Een sterkere weerbaarheid helpt je om beter om te gaan met stress of om minder stress te ervaren.

Kettingreactie bij een onverwachte situatie

Voor iedereen geldt dat onverwachte of moeilijke situaties tot bepaalde reacties leiden in je lichaam en brein. Misschien draait je maag om, krijg je rode vlekken in je gezicht of ga je transpireren. Een reactie van je lichaam is meestal het eerste signaal dat je wordt geconfronteerd met een ‘bedreigende’ of onverwachte situatie.

De reactie van je lichaam wordt gestart door een versnelling van je ademhaling en een verhoging van je hartslag. Daarmee wordt een kettingreactie gestart, die je in staat stelt om scherp te reageren of waardoor je juist de controle kunt verliezen.

Je ademhaling en hartslag worden gestuurd door je autonome zenuwstelsel. Onderzoek laat zien dat er een sterke verbinding is van het hart met het brein, die een sterke invloed heeft op je emoties en gevoelens. De mate waarin je emotioneel reageert op een plotseling moment van stress of op langdurige stress bepaalt voor een belangrijke deel je mentale weerbaarheid. Ben je in staat om de lichamelijke reacties te sturen en de daaruit voortkomende emoties te sturen? Dan kun je vaak ook beter controle houden over de situatie en je emoties.

Sturen van je gedachten en emoties

Je brein en lichaam hebben een sterke balans met elkaar. Bij stress of stressvolle situaties reageert als eerste je lichaam, door een verandering in je ademhaling. Vervolgens raakt dit je emoties en hoe je je voelt. Hoe je je voelt, bepaalt uiteindelijk je denken en de reactie op de situatie. De emoties en gevoelens die bepaalde situaties oproepen, kunnen bruikbaar of niet-bruikbaar zijn.

Een voorbeeld: de stress (of spanning) die een voetballer voelt voor een grote wedstrijd, zorgt voor extra scherpte. Maar als deze stress een kettingreactie in gang zet en leidt tot negatieve gedachten, die bijvoorbeeld weer leiden tot onzekerheid en angst, kan het juist destructief zijn. Hoe je omgaat met deze reactie van je lichaam, de gedachten die dit oproept en de emoties die je daarbij voelt, speelt een belangrijke rol in je mentale weerbaarheid.

Je mentale veerkracht versterken en minder stress ervaren

Wil jij je mentale veerkracht versterken? Er zijn verschillende stappen die je zelf kunt zetten. Hieronder lees je een selectie van acties of bruikbare gedachten om je veerkracht mee te vergroten:

‘Installeer’ een goede interne dimmer

Train jezelf in het controleren van je emoties en gedachten die ontstaan in bepaalde situaties. Door deze emoties in meerdere of mindere mate toe te laten, pak je de controle over je denken en handelen in deze situatie.

Train jezelf in een coherente ademhaling

Door je hartslag en ademhaling te controleren, wapen je jezelf om minder geraakt te zijn door bepaalde onverwachte situaties. Hartcoherentie training is een effectieve methode, die je kan helpen om meer controle te houden over je ademhaling en je mentale staat. Zo kun je je mentale veerkracht versterken, door via de training de communicatie tussen je hart en je hersenen te beïnvloeden.

Werk aan bruikbare gedachten

Accepteer dat niet alles perfect is en ook niet hoeft te zijn. Je kunt niet alles controleren. Bepaalde situaties ontstaan of gebeuren buiten jouw macht, maar zullen zeker invloed hebben op jouw functioneren. Door je beeld en gedachten over de situatie te veranderen en minder kritisch te zijn, kun je grip houden op je emoties en gevoelens. Heb je hier hulp bij nodig? Vaak geeft het al veel inzicht om gedachten of bepaalde situaties met familie of vrienden te bespreken. Probeer het eens uit.

Stel kleinere doelen

Stel haalbare en duidelijke doelen voor jezelf. Dit helpt je om successen te boeken. Tevens voorkom je hiermee dat je het overzicht verliest.

Leer te vergeten

Blijf niet te lang stilstaan bij wat is gebeurd, maar richt je aandacht op het nu of op wat er nog komt. Als je als sporter net een wedstrijd verloren hebt, zal je dit nare gevoel los moeten laten om weer sterk aan de start van de volgende game te staan.

Train jezelf in het omgaan met stress

Door je bewust te zijn van wat stress met je lichaam en je brein doet, weet je ook beter hoe je ermee om moet gaan. Kijk terug op hoe je in bepaalde stressvolle situaties of periodes hebt gereageerd. Denk daarbij ook eens terug aan je helpende of juist niet-helpende gedachten in deze situatie. Daar kun je informatie uit verkrijgen voor de volgende keer.

Beter slapen vergroot je mentale veerkracht

Leren omgaan met stress en het ontwikkelen van helpende gedachten zijn bevorderlijk voor het ontwikkelen van je mentale weerbaarheid. Maar er is nog meer. Vaak zien we dat mensen met een verminderde weerbaarheid ook kampen met slaapproblemen. De kwaliteit van je slaap en hoe je kunt ontspannen hebben een grote invloed op je totale functioneren. Je brein en lichaam zijn flexibeler en beter bestand tegen onverwachte situaties op het moment dat je fit en uitgerust bent. Kortom: pak slaapproblemen aan.

Hulp bij weerbaarheid versterken en minder stress ervaren

Wil je werken aan je mentale weerbaarheid? Bovenstaande tips kunnen je hopelijk (enigszins) helpen. Misschien is het echter niet genoeg. Om jezelf te ontwikkelen, zal je echt in actie moeten komen en de grenzen van je comfortzone moeten opzoeken.

Het is belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, te ontspannen en energie te halen uit de dingen die je graag doet. Je gedachten en emoties delen met vrienden of familie kan je helpen om meer inzicht te krijgen in je eigen functioneren.

Zoek je hulp bij het versterken van je mentale veerkracht?

Als je er zelf niet uitkomt, is het verstandig om hulp te krijgen bij het verbeteren van je mentale veerkracht. Hierbij werk je aan de herkenning en verbetering van de volgende problemen:

Ontdek wat jou stress geeft
Bewust reageren op signalen van je lichaam
Maak onderscheid tussen helpende en niet-helpende gedachten
Leer meer in het nu te zijn en vooruit te kijken, en kijk niet steeds terug naar wat er gebeurd is
Herstel door te ontspannen en beter te slapen

Een psycholoog van BrainNetwork kan je helpen om meer inzicht te krijgen in je gedachten. Daarnaast kan Hartcoherentie training je helpen om je emoties beter te reguleren. Door je ademhaling en hartslag in balans te brengen, train je jezelf namelijk om anders om te gaan met stressvolle of ingewikkelde situaties. Door je bewust te worden van de spanning in je lichaam, kun je leren om anders om te gaan met stress. Biofeedback en Psychomotorische therapie zijn tevens behandelingsvormen die je daarbij kunnen helpen. Neem vrijblijvend contact met ons op om te bespreken wat de beste behandelingsvorm is voor jouw situatie.

Lees in onze Psychologie Blog meer over stress en persoonlijke weerbaarheid

7 juni 2020

Een goed functionerend zenuwstelsel: waarom is dit belangrijk?

Je lichaam bestaat uit een ingenieus netwerk van zenuwcellen dat met elkaar verbonden is. Hoe je functioneert en hoe je je voelt, wordt voor een belangrijk deel bepaald door de werking van dit netwerk van zenuwcellen. Bepaalde situaties of destructieve emoties kunnen het functioneren uit balans brengen. Hoe gebeurt dit en wat kun je hieraan doen? Hartcoherentie training kan helpen, waar we je graag meer over toelichten.

De balans tussen je hartslag en ademhaling

Je hartslag en ademhaling zijn binnen het netwerk van zenuwcellen twee belangrijke processen. Het verbeteren van de communicatie en de afstemming tussen deze processen, kan je functioneren verbeteren. Om dit te bereiken, kunnen we gebruik maken van Hartcoherentie, oftewel Hartslagcoherentie. Hartcoherentie betekent dat je hartslag synchroon met je ademhaling verandert. Je hartslag versnelt bij inademen en vertraagt bij het uitademen.

Het bereiken van hartslagcoherentie is geen kwestie van inspanning, maar is veel meer een mentale oefening. Zo kunnen destructieve emoties zoals angst, woede en frustratie het ritme blokkeren en juist uit balans brengen. Ben je in staat goed te ontspannen, dan zal het eenvoudiger zijn om coherentie te bereiken tussen je hartslag en ademhaling.

Hartcoherentie voor vitaliteit en flexibiliteit

Wat is Hartcoherentie nu precies? Om deze vraag te beantwoorden , is het belangrijk om iets meer achtergrond te geven over je autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel is een automatisch, of zoals we dat noemen niet-vrijwillig-systeem, dat de emoties en opwinding van je lichaam regelt. Het zorgt voor impulsen die je ertoe brengen om in actie te komen (je gaspedaal) of juist te ontspannen (je rem).

Je hartslag wordt gereguleerd door dit autonome zenuwstelsel. Bij een stressvolle situatie zorgt dit systeem er bijvoorbeeld voor dat je alert bent. Je merkt dan ook dat je hartslag vanzelf omhoog gaat. Het beoefenen van hartcoherentie is een manier om je autonome zenuwstelsel te trainen en meer controle te krijgen over je rem en gaspedaal. Door deze techniek regelmatig te oefenen, vormt het een flexibiliteitstraining voor je zenuwstelsel.

Versterk je functioneren bij stress- en spanningsklachten

Hartcoherentie training is de laatste jaren in opkomst en wordt veel ingezet bij stress- en spanningsklachten, slaapproblemen, vermoeidheid, cardiovasculaire problematiek en stemmingsproblemen. Met name bij stress- en spanningsklachten krijgt deze training steeds meer bekendheid.

De methode wordt binnen het bedrijfsleven, binnen de zorg, maar ook bij de politie steeds meer ingezet om medewerkers optimaal te begeleiden in het omgaan met spanning en het bevorderen van herstel na een ingrijpende gebeurtenis.

Hieronder zie je een mooi filmfragment waarin de politie vertelt hoe zij gebruikmaakt van Hartcoherentie training in het werk. Dit filmpje geeft je tevens wat meer inzicht in de manier waarop de training verloopt.

Zelf starten met Hartcoherentie training

Met de juiste begeleiding kun je eenvoudig starten met Hartcoherentie training. Om de training vervolgens zelf te kunnen voortzetten, heb je een hartslagsensor nodig, zoals Polar H10 of Inner Balance. Psychologen praktijk BrainNetwork biedt een compact startprogramma aan, waarbij we je helpen om te beginnen met Hartcoherentie training.

Op onze psychologie blog vind je meer relevante en informerende artikelen, over bijvoorbeeld stress en burnout. Op onze site kun je ook verder lezen over andere behandelingen die je helpen om meer balans te krijgen tussen je lichaam en brein, zoals Biofeedback. We helpen je graag om de klachten die je ervaart aan te pakken.

Lees in onze Blog meer over hartcoherentie en hoe dit jou kan helpen

18 december 2018

Uit je hoofd, in je lichaam: pak stress aan

Je kent het wel: je hebt het gevoel dat je dagen te kort zijn. Je moet nog zoveel doen, het werk stapelt op, maar je bent moe. Je hartritme is sneller en je ademhaling zit hoog. Je kraakt af en toe met je nek en je voelt een druk op je voorhoofd. Toch ga je door. Je staat er niet bij stil, want er wordt wat van je verwacht, of je verwacht wat van jezelf.

Hoe zit dat nu eigenlijk met stress? Wat doet stress met het lichaam en het brein? Waarom negeren we stress en wat zouden we eigenlijk moeten doen? We leggen je er meer over uit.

Wat is stress?

We kennen allemaal wel het gevoel dat het ons even te veel wordt. Je gezin, je werk, je familie, je vrienden: het vraagt allemaal om je aandacht. Je hebt het druk. Dat is meestal nog wel te handelen. Komt er echter iets anders bij, zoals problemen op je werk, problemen binnen het gezin of moeilijke dingen die je moet doen op je werk, dan is dit het juiste recept voor stress. De druk en de spanning lopen op, en houden aan.

Wat doet stress met je lichaam?

Even stress ervaren is geen ramp. Een bepaalde mate van stress kan je lichaam prima aan en heeft zelfs een bepaald nut. Stress heeft als doel om je lichaam in staat van paraatheid te brengen. Het zet aan tot actie. Wanneer de actie gedaan is, komt er weer ontspanning en herstel. Wanneer stress echter langdurig aanhoudt en er geen herstel is, dan betekent dit dat je roofbouw pleegt op je lichaam.

Door langdurige stress treedt er een ontregeling in je lichaam op. Stresshormonen zoals cortisol nemen toe en blijven verhoogd. Een verhoogd cortisolniveau kan op verschillende manieren een negatief effect hebben op het lichaam en het brein. Zo kan het leiden tot slaapproblemen (vroeg wakker worden), een disbalans in je bloedsuiker, diabetes, gewichtstoename (met name rond de buik), cardiovasculaire problemen (vernauwde aderen), en problemen met het immuunsysteem, de spijsvertering en de vruchtbaarheid.

Een verhoogd cortisolniveau is ook geassocieerd met structurele degeneratie van de hippocampus: een deel van de hersenen dat een belangrijke rol speelt bij de opslag van informatie. Tevens is er een verband tussen een verhoogd cortisolniveau en het verslechterd functioneren van de prefrontale cortex in de hersenen. Dit leidt tot geheugenproblemen, maar ook tot problemen met executieve functies en emotionele processen.

Waarom negeren wij belangrijke signalen in ons lichaam?

Sommige mensen zijn gevoeliger voor stress dan anderen, maar wat is het verschil tussen mensen die volledig opgebrand raken en mensen bij wie dat niet gebeurt? Het verschil zit hem in de persoonlijkheid en de mate van herstel die iemand kan pakken. Net als bij topsporters is het namelijk belangrijk dat je na een stressvol moment of een stressvolle dag (extreme inspanning) kunt herstellen.

Niet iedereen doet of kan dat. Het is namelijk makkelijker om door te gaan. We zijn al gejaagd en draven maar door op de automatische piloot. We negeren alle signalen van ons lichaam. Moe zijn komt niet uit. We zetten ons er steeds overheen, want dingen moeten gedaan worden. Het lijkt functioneler om in ons hoofd te zitten en maar in actie te blijven. Op korte termijn levert dat het meeste op. We vergeten ons lichaam en zijn er totaal niet meer van bewust. Ons lichaam moet heel hard schreeuwen, willen we ernaar luisteren – maar dan is het vaak al te laat.

Wat zouden we eigenlijk moeten doen bij stress?

Het is belangrijk dat we het functioneren van ons eigen lichaam begrijpen. Hoe reageert ons lichaam op stress en welke signalen geeft het af? Dit helpt om bewuster te worden van de signalen die het lichaam ons geeft. Door regelmatig rustmomenten in je dag in te plannen, blijft er ruimte om te voelen en na te gaan hoe je erbij zit. Gaat het nog goed? Hoe is ademhaling? Heb je pijn in je nek?

Op het moment dat je je er bewust van bent, kun je er ook pas iets mee doen. Verder is het cruciaal dat je na drukke perioden voldoende tijd voor herstel neemt. Pak je ontspanning, zodat je cortisolniveau kan dalen, je lichaam zich kan herstellen en terug in balans kan komen.

Biofeedback is een zeer geschikte en waardevolle methode om meer inzicht te krijgen in het functioneren van je lichaam en om je stresssignalen te leren herkennen. Bij een Biofeedback training worden lichaamssignalen, zoals spierspanning, ademhaling, huidgeleiding, handtemperatuur of hartslag, gemeten en teruggekoppeld, oftewel zichtbaar gemaakt (feedback).

Biofeedback training geeft je inzicht in de manier waarop je lichaam reageert op spanning en ontspanning. Middels de feedback leer je je lichaamssignalen herkennen en beheersen, en kun je jezelf trainen om weer in balans te komen. Ook psychomotorische therapie kan je helpen om lichaamssignalen te herkennen en je acteren hierop aan te passen. Neem contact op met een psycholoog van BrainNetwork voor vragen of advies over stressklachten. We helpen je graag.

(Deze tekst verscheen in november 2018 tevens op Psycholoog.net, door Ilse Mennen.)

In onze Blog vind je meer artikelen over Stress en de invloed daarvan op je lichaam