Categorie: Stress klachten

Hartcoherentie training: stress verminderen & slaap verbeteren

Stress heeft grote invloed op ons lichaam, zowel op mentaal als op emotioneel en fysiek gebied. Wanneer je voor langere tijd stress ervaart, kunnen er diverse klachten ontstaan, zoals een burn-out of slaapproblemen. Hartcoherentie training kan je helpen om beter om te gaan met stress en om klachten te verminderen.

Reden tot en gevolg van stress

Stress zorgt niet alleen voor een disbalans in je lichaam, maar komt tevens voort uit een disbalans. Zo houdt stress zichzelf in stand, zelfs zonder dat we ons daar actief bewust van zijn. Vermoeidheid, gebrek aan eetlust of juist eetbuien, hoge bloeddruk, hartkloppingen, maar ook chronische pijnen en ontstekingen, huid- en darmproblemen, depressie, angstklachten, evenals concentratie-, gedrags- en slaapproblemen: het zijn allemaal voorbeelden van klachten die voort kunnen komen uit een hoog stressniveau.

Het gaspedaal en de rem van ons lichaam

Lichaamstemperatuur, hormoonhuishouding, immuunsysteem, spijsvertering, ademhaling en hartslag worden in onze lichamen volledig automatisch en onbewust aangestuurd. Over deze functies hoeven we niet na te denken.

Het autonome zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de juiste balans van bovengenoemde lichaamsfuncties. Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen, die elkaar in evenwicht behoren te houden: het activerende deel en het rustgevende deel. Het activerende deel heet het sympathische zenuwstelsel; het rustgevende deel heet het parasympathische zenuwstelsel. Ze worden ook wel het ‘gaspedaal’ en het ‘rempedaal’ van ons lichaam genoemd.

Het gaspedaal (de sympaticus) zorgt ervoor dat je lichaam in actie komt, bijvoorbeeld bij sport of beweging. Ditzelfde gaspedaal is ook verantwoordelijk voor de bekende vecht-of-vluchtreactie, die optreedt bij acuut gevaar: een schrikreactie.

Hierbij gaat de hartslag omhoog en wordt de ademhaling sneller en oppervlakkiger. De spieren spannen zich aan en je gaat zweten. De bloedvaten in de vingers vernauwen, waardoor het bloedvolume en de temperatuur in je hand daalt. Het spijsverteringsstelsel gaat langzamer werken, omdat deze op zo’n moment minder nodig is. Het bloed wordt juist naar de spieren toe geleid. Ons lichaam zorgt er zelf voor dat het in een optimale staat komt om te kunnen vluchten of vechten. Het sympathische zenuwstelsel is dan in werking.

Het rempedaal (parasympaticus) wordt ingedrukt wanneer we tot rust komen en ontspanning ervaren, bijvoorbeeld als het bedtijd is en je moe wordt. Dankzij de parasympaticus daalt de hartslag, wordt de ademhaling langzamer, neemt de spierspanning af, zweet je minder en verwijden de bloedvaten in de vingers, waardoor het bloedvolume en de handtemperatuur stijgt. Het bloed wordt dan minder naar de spieren geleid.

Wat gebeurt er als je te lang veel gas geeft?

De balans in het autonome zenuwstelsel, tussen het gaspedaal en rempedaal, kan verstoord raken. Door druk(te) op het werk, in het verkeer en in ons privéleven wordt steeds vaker een beroep gedaan op ons gaspedaal. Het gaspedaal wordt steeds een klein beetje verder ingetrapt. Wanneer er sprake is van langdurige of opeenvolgende stress, blijft het gaspedaal als het ware ingedrukt.

Deze vraag naar extra activiteit is gekoppeld aan overmatige activiteit in het sympathische zenuwstelsel. Het veroorzaakt op lange termijn een disbalans tussen het sympathische en het parasympathische zenuwstelsel. Uiteindelijk kan dit leiden tot klachten op allerlei niveaus.

Waarom Hartcoherentie training? Het hart-breinsysteem positief beïnvloeden

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er een goed evenwicht is tussen het sympatisch en parasympatisch zenuwstelsel, en dat deze systemen goed op elkaar zijn afgestemd? Het antwoord ligt in de relatie tussen de hersenen en het hart. Er is continue communicatie het hart en de hersenen: het hart-breinsysteem. De hersenen en het hart beïnvloeden elkaar.

Denk bijvoorbeeld aan een schrikreactie: als je schrikt, wordt dit in de hersenen geregistreerd en gaat het hart sneller kloppen. Het hart past zich aan de invloed van het autonome zenuwstelsel aan. Het hart doet meer. Het zendt ook signalen terug naar de hersenen, waarmee het de hersenactiviteit beïnvloedt. De communicatie tussen hersenen en hart verloopt dus in beide richtingen.

Hartcoherentie en Heart rate variability (HRV)

Het is mogelijk om de communicatie tussen het hart en de hersenen op een positieve wijze te beïnvloeden. Dit kan middels Hartcoherentie training of middels een Biofeedback behandeling. Hoe werkt dit? Normaal gesproken zijn het sympathisch en het parasympatisch systeem wisselend actief. Met de ademhaling kun je invloed uitoefenen op de wisseling van die systemen. Bij de inademing gaat je hart sneller kloppen en wordt het sympathisch systeem geactiveerd, bij de uitademing vertraagt je hartslag en kom je meer in het parasympatisch systeem.

Bij gezonde personen verschilt de tijd tussen twee hartslagen voortdurend. We noemen die variatie: heart rate variability, ofwel hartslagvariabiliteit (HRV). Deze onregelmatigheid toont aan dat de hartfrequentie zich goed aanpast aan de omstandigheden van het hart en de bloedvaten. Wetenschappers en artsen beschouwen hartslagvariabiliteit als een belangrijke gezond- en fitheidsindicator. Het is een maat van psycho-fysiologische flexibiliteit, die tot uiting komt op lichamelijk, mentaal en emotioneel vlak. Het reflecteert onze mogelijkheden om op stress en omgevingsomstandigheden te reageren.

De manier waarop het patroon van onze hartslagvariabiliteit eruit ziet, geeft de mate van coherentie weer. Als we ontspannen zijn en rustig in- en uitademen, dan is er een hoge hartcoherentie. Er ontstaat een harmonisch patroon in de hartslag, die resoneert met de ademhaling. Het autonome zenuwstelsel zal de snelheid van de hartslag, de output van het hart en de capaciteit van de bloedvaten aanpassen, zodat het ritme synchroon gaat lopen met de ademhaling.

Wanneer we gestrest zijn, gejaagd zijn of ons onprettig voelen, is de hartcoherentie laag en laat het patroon een meer chaotisch en schokkend beeld zien. Hartslagvariabiliteit en hartcoherentie beïnvloeden de communicatie tussen het sympatische en parasympatische deel (het gas- en het rempedaal) op gunstige wijze, waardoor de balans wordt hersteld. Deze herstelde balans leidt tot andere signalen die naar de organen worden gestuurd, waardoor deze minder stresshormonen gaan aanmaken. Zo heb je dus zélf invloed op de reactie van je lichaam en kun je het evenwicht in het autonome zenuwstelsel herstellen.

Stress verminderen en slaap verbeteren

Hoe kun je deze positieve invloed op het evenwicht in je autonome zenuwstelsel tot stand brengen? Bij psychologie praktijk BrainNetwork helpen we je graag. Tijdens een Hartcoherentie training leer je adem te halen op een eigen optimale snelheid, waardoor er rust in het autonome zenuwstelsel ontstaat. Je leert verder wat het effect van je ademhaling is op je hartslagvariabiliteit en hartcoherentie.

Tijdens de Hartcoherentie training zie je je eigen hartslag en leer je wat stress en ontspanning met het lichaam doen. Zo krijg je inzicht in de relatie tussen wat er binnenkomt aan prikkels en waar die toe leiden, zowel op fysiek als emotioneel gebied. Dit inzicht biedt de mogelijkheid om je reactie op de prikkels te veranderen, ten gunste van je gezondheid.

BrainNetwork in Zeist is gespecialiseerd in de behandeling van diverse klachten door middel van Hartcoherentie en Biofeedback. Speciaal voor het verminderen van stressklachten en het verbeteren van slaap heeft BrainNetwork een kortdurend traject van 3 tot 5 sessies (met een duur van 30 minuten per sessie) ontwikkeld. Neem contact op met een van onze experts om meer over de behandeling te weten te komen.

Bron: HeartMath Benelux

Invloed van stress op je eetgedrag

Herkenbaar: de neiging om meer te snoepen en ‘slechte’ dingen te eten wanneer je meer stress hebt? Er is een biologische reden waarom we dit doen. Hoe werkt dit precies en wat kun je eraan doen?

Waarom eet je sneller slecht bij stress?

Een verstoring van het stresshormoon cortisol is de boosdoener van de neiging om meer of slechter te eten. Wat is cortisol? Dit stresshormoon is belangrijk voor je energie en gezondheid. Normale hormoonlevels zijn essentieel voor de regulering van een stabiel energieniveau gedurende de dag. Cortisol reguleert de prestaties van andere hormonen, zoals testosteron, oestrogeen en schildklierhormonen.

Daarmee vormt cortisol een soort controlesysteem voor de andere hormonen. Het brengt je bloeddruk omhoog als het omhoog moet gaan en het verhoogt je bloedsuikergehalte alleen als je dit nodig hebt. Ook moduleert het de werking van je immuunsysteem. Als je veel en langdurig stress ervaart, raakt het stresshormoon verstoord, wat er onder andere voor kan zorgen dat je ongezonder gaat eten.

Te hoge cortisolwaarde zorgt voor problemen

Bij chronische stress raakt het stresshormoon cortisol uit balans. Als het uit balans is, heeft dit gevolgen voor je hele fysiologische systeem. Het cortisolniveau is in een normale en gezonde toestand in de ochtend hoog en neemt gedurende de dag af. Maar bij langdurige stress blijft het lichaam de hele dag door cortisol produceren.

Doordat de hoeveelheid cortisol niet afneemt, heeft dit allereerst gevolgen voor de slaap. Je kunt moeilijk in slaap komen en komt niet tot rust. Overdag heb je de neiging om het verlies aan energie, dat ontstaat door slaapgebrek en stress, te compenseren met meer of ongezond eten.

Cortisol verhoogt namelijk het hongergevoel en versterkt de motivatie om te eten. Daarbij voel je je als eerste reactie beter, want eten zorgt voor een verhoging van je bloedsuikerspiegel en dit stimuleert weer de productie van dopamine.

Suikerbehoefte door verstoorde balans dopamine

Dopamine is een stof die je een gevoel van beloning geeft. Het beloningscentrum in je hersenen wordt geactiveerd als je eet, waardoor je steeds meer behoefte hebt aan suikers. Door chronische stress is ook je dopaminebalans verstoord geraakt, waardoor je je in de basis niet zo prettig voelt. Door suikerinname stijgt je dopamineniveau en voel je je beter.

Dopamine heeft opzichzelfstaand ook weer een functie in het balans houden van een andere stof: serotonine. Serotonine is een stimulerende signaalstof (neurotransmitter) die betrokken is bij verschillende alledaagse functies, zoals bijvoorbeeld slaap en emotie.

Serotonine is ook een stof die zorgt voor een verzadigd gevoel. Een tekort kan leiden tot overeten. De werkingen van de verschillende stoffen in je lichaam houden elkaar dus in stand, en de neiging tot eten blijft. Met de toepassing van Biofeedback krijg je meer controle over je lichaam en je hersenen, die samen één groot netwerk vormen.

Hulp bij ongezond eetgedrag en stress

Het feit dat we bij stress de neiging hebben om te snoepen en slechte dingen te eten, is dus niet zo gek en fysiologisch gezien verklaarbaar. Dat betekent echter niet dat het verstandig is om hieraan toe te blijven geven. Overeten en ongezond eten zorgen voor een negatieve spiraal waarin ziektes, overgewicht, spijsverteringsproblemen en een negatief zelfbeeld op de loer liggen.

Om dit voor te zijn, is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen en om te zorgen dat je in balans bent. Bij psychologie praktijk BrainNetwork helpen we je hier graag bij. We bieden professionele hulp bij burn-outs en stress. Zo krijg jij je gezonde leven weer op de rails.

Lees meer in onze Psychologie Blog over Stressklachten

Burnout vookomen met neurofeedback behandeling

We werken ons kapot

Buschauffeurs hebben geen tijd om te plassen, verpleegkundigen moeten extra diensten draaien en leraren bezwijken onder de administratieve rompslomp. We werken ons massaal kapot. De prijs die we daarvoor betalen is hoog. Stress en burn-outklachten liggen op de loer. Waarom werken we zo hard dat het niet gezond meer is? En is het tij te keren?

Stress op de werkvloer

Hoofdredacteur Jildou van der Bijl van de populaire glossy LINDA zag met eigen ogen dat de werkcultuur op haar redactie een mijnenveld was geworden voor het krijgen van een burn-out. Toen de een na de andere werknemer omviel, besloot ze een jaar lang pas op de plaats te maken en haar werknemers geen nieuwe projecten op te leggen.

Volgens neuropsycholoog Margriet Sitskoorn leidt al het multitasken, met de bijkomende stress, tot angstaanjagende gevolgen voor ons brein. Door het snelle schakelen en het overbelasten van het brein sterven zelfs hersencellen af. Sitskoorn, zelf een drukbezette wetenschapper, weet haar werkdruk in toom te houden met strikte leefregels.

Kruispunt, een programma van KRO-NCRV, heeft er een goede rapportage over gemaakt. Voor velen worden er herkenbare zaken in besproken. Het zet je aan het denken: kun jij dingen anders doen? Je kunt de aflevering hier terugkijken: We werken ons kapot.

Hulp bij stress & burn-outs

Lukt het je niet om zelf het tij te keren? Psychologie praktijk BrainNetwork biedt hulp bij burn-out en stress. Het is belangrijk om deze klachten aan te pakken. Bij BrainNetwork helpen we je om meer grip te krijgen op jouw stress-levels, bijvoorbeeld door ze in kaart te brengen met een scan. Lees meer informatie over onze stress-scan, die kan bijdragen aan herstel.

–
Bron: GGZ Nieuws