Slapeloosheid: waarom slaap je slecht en wat kun je doen?
‘Ik heb last van slapeloosheid, maar wat is dan normaal slapen?’ Slapeloosheid kan een enorme impact hebben op je functioneren. Slapen is namelijk erg belangrijk voor je mentale en fysieke gezondheid. Het maakt je veerkrachtig en zorgt ervoor dat je lichaam en je brein tot rust kunnen komen en kunnen herstellen. Wat kunnen de redenen zijn voor slecht slapen en wat kun je eraan doen? Lees verder in onze blog over slapeloosheid.
Wanneer slaap je voldoende?
Het is moeilijk te bepalen wat een normaal slaappatroon is. We spreken vaak over acht uur slaap per nacht. Maar wat voor de één genoeg is, geldt misschien niet voor de ander. Hoe je wakker wordt, zegt veel over de hoeveelheid slaap die je nodig hebt. Word je moeilijk en vermoeid wakker, dan is dat een duidelijk signaal dat je niet voldoende uitgerust bent.
De kwaliteit van je slaap is ook belangrijk. Je kunt tien uur in je bed liggen, maar als je niet goed kunt rusten en ontspannen in die tijd, kan dit nog altijd te kort zijn. Gelukkig kan iedereen wel een keer tegen een slechte nacht en herstellen we daar weer snel van. Komt het echter vaker voor, dan kunnen slaapproblemen gevolgen hebben voor je gezondheid.
Wat is slecht slapen?
We kunnen spreken van slecht slapen als je meer dan twee of drie keer per week wakker ligt en weinig slaapt. Dit heeft als gevolg dat je functioneren overdag wordt aangetast. Onder kenmerken van slecht slapen verstaan we:
- Moeite met inslapen
- Gedurende de nacht vaker wakker worden
- Piekeren en wakker liggen
- In de ochtend te vroeg wakker worden
Of er sprake is van slapeloosheid, merk je vooral aan je eigen functioneren. Ben je overdag vaak moe, heb je moeite met concentreren en ben je snel van je stuk? Dit zijn signalen dat je mogelijk te weinig goede slaap hebt gehad.
Waarom slaap je slecht?
Er is meestal helaas geen eenduidig antwoord op de vraag waarom je slecht slaapt. De kwaliteit van je slaap wordt door veel factoren bepaald. Als je slecht slaapt, kan dat dus door verschillende oorzaken komen. Je eigen gedachten spelen hier vaak een belangrijke rol in. Als je eenmaal een paar nachten slecht geslapen hebt, kan dit leiden tot negatieve gedachten over je slaap:
- ‘Als ik zo weinig slaap, kan ik morgen niet functioneren’
- ‘Ik lig nu al twee uur wakker, zo kom ik nooit aan mijn acht uur’
- ‘Vorige week zondag kon ik ook moeilijk inslapen’
- ‘Ik heb alles al geprobeerd, maar kan nog steeds niet slapen’
- ‘Dit wordt helemaal niks morgen, als ik nu niet kan slapen’
Herkenbaar? Deze gedachten komen veel voor en kunnen ervoor zorgen dat je vervolgens in een vicieuze cirkel terechtkomt. Je hartslag gaat omhoog en je raakt gespannen. Dit zorgt ervoor dat goed inslapen nog moeilijker wordt. Maar dit is meestal niet de echte reden voor slecht slapen. Er zijn andere factoren die vaak ten grondslag liggen aan een verstoord slaapritme:
- Fysieke klachten die belemmeren dat je echt tot rust kunt komen
- Stress en spanningen
- Verstoord dag- en nachtritme
- Eten dat zwaar op de maag ligt of het nuttigen van alcohol
- Psychische klachten
Wat kan ik doen om beter te slapen?
Op de eerste plaats is het belangrijk om je te realiseren dat iedereen weleens moeite met slapen ervaart. Bedenk je vervolgens dat één nacht slecht slapen niet direct betekent dat je niet meer kunt functioneren. Door controle te krijgen over je eigen gedachten, kun je al veel bereiken in je slaappatroon. Hieronder vind je een aantal andere tips die je kunt gebruiken om beter te slapen:
- Zorg voor de goede condities in je slaapkamer om te slapen. Te veel licht zorgt ervoor dat je brein actief blijft. Maar ook een hoge temperatuur in de kamer kan bijdragen aan slecht slapen.
- Doe ontspanningsoefeningen om tot rust te komen voordat je gaat slapen.
- Onderzoek de oorzaak waarom je slecht slaapt. Ben je gespannen of gestrest, en waardoor komt dat?
- Blijf niet woelen als je niet kunt slapen: doorbreek dit en verzet je gedachten.
- Kijk kritisch naar je slaapritme. Misschien ga je te laat naar bed of blijf je te lang in bed liggen. Doorbreek je ritme als dit niet werkt: sta bijvoorbeeld eerder op om zo in een ander en beter passend ritme te komen.
Lukt het je niet om zelf tot rust te komen en ervaar je klachten door slapeloosheid? Een professional van psychologie praktijk BrainNetwork kan je helpen om meer grip te krijgen op je ritme en kan je tevens helpen om meer controle te krijgen over je gedachten. Om structureel je slaap te verbeteren, is het belangrijk dat je de klachten niet alleen onderdrukt. Grip krijgen over je gedachten en begrijpen wat voor jou nodig is om tot rust te komen, helpt je om langdurig goed te slapen.
Neem gerust contact met ons op om de mogelijkheden voor hulp bij slapeloosheid vrijblijvend te bespreken.
Lees in onze Blog meer over Slaapklachten, wat je zelf kan doen en hoe we je kunnen helpen
